19.12.2024, 13:05
Neni 108 [Këshilli Gjyqësor i Kosovës]
1. Këshilli Gjyqësor i Kosovës siguron pavarësinë dhe paanësinë e sistemit gjyqësor.
2. Këshilli Gjyqësor i Kosovës është institucion plotësisht i pavarur në ushtrimin e funksioneve
të tij. Këshilli Gjyqësor i Kosovës siguron që gjykatat në Kosovë të jenë të pavarura,
profesionale e të paanshme, dhe të pasqyrojnë plotësisht natyrën shumetnike të Republikës së
Kosovës e të ndjekin parimet e barazisë gjinore. Këshilli do t’u japë përparësi për emërim si
gjyqtarë, anëtarëve të komuniteteve të nën përfaqësuara në mënyrën e përcaktuar me ligj.
3. Këshilli Gjyqësor i Kosovës është përgjegjës për rekrutimin dhe propozimin e kandidatëve
për emërim dhe riemërim për pozita gjyqësore. Këshilli Gjyqësor i Kosovës është po ashtu
përgjegjës për transferimin dhe për procedurën disiplinore kundër gjyqtarëve.
4. Propozimet për emërimin e gjyqtarëve duhet të bëhen në bazë të procesit të hapur për
emërime, në bazë të meritave të kandidatëve, dhe ky propozim pasqyron parimin e barazisë
gjinore dhe përbërjen etnike të jurisdiksionit territorial të gjykatës përkatëse. Të gjithë
kandidatët duhet t’i plotësojnë kriteret e përcaktuara me ligj.
5. Këshilli Gjyqësor i Kosovës është përgjegjës për inspektimin gjyqësor, administrimin
gjyqësor, përpilimin e rregullave për gjykatat në pajtim me ligjin, punësimin dhe
mbikëqyrjen e administratorëve të gjykatave, hartimin dhe mbikëqyrjen e buxhetit për
gjyqësorin, përcaktimin e numrit të gjyqtarëve në secilin jurisdiksion dhe bën rekomandime
për themelimin e gjykatave të reja. Themelimi i gjykatave të reja bëhet me ligj.
6. Këshilli Gjyqësor i Kosovës përbëhet nga trembëdhjetë (13) anëtarë, me kualifikime dhe
ekspertizë profesionale. Anëtarët emërohen për një mandat pesëvjeçar dhe zgjedhën në këtë
mënyrë:
(1) Pesë (5) anëtarë do të jenë gjyqtarë të zgjedhur nga anëtarët e gjyqësorit;
- 43 -
(2) Katër (4) anëtarë i zgjedhin deputetët e Kuvendit, të cilët i mbajnë vendet e fituara
gjatë ndarjes së përgjithshme të vendeve. Të paktën dy (2) nga katër (4) anëtarët
duhet të jenë gjyqtarë, dhe një (1) do të jetë anëtar i Odës së Avokatëve të Kosovës;
(3) Dy (2) anëtarë i zgjedhin deputetët e Kuvendit, të cilët i mbajnë vendet e rezervuara
ose të garantuara për përfaqësuesit e komunitetit Serb në Kosovë, dhe të paktën njëri
prej këtyre të dyve, duhet të jetë gjyqtar;
(4) Dy (2) anëtarë i zgjedhin deputetët e Kuvendit, të cilët mbajnë vendet e rezervuara
ose të garantuara për përfaqësuesit e komuniteteve të tjera, dhe të paktën njëri prej
këtyre të dyve, duhet të jetë gjyqtar;
(5) Papajtueshmëria e të qenit anëtar i Këshillit Gjyqësor rregullohet me ligj.
7. Këshilli Gjyqësor i Kosovës, nga radhët e anëtarëve të vet, zgjedh kryesuesin dhe
zëvëndëskryesuesin me mandat trevjeçar. Zgjedhja në këto funksione nuk e zgjat mandatin e
anëtarit të Këshillit Gjyqësor të Kosovës.
8. Kryesuesi i Këshillit Gjyqësor të Kosovës i drejtohet Kuvendit të Republikës së Kosovës së
paku një herë në vit lidhur me Sistemin Gjyqësor.
9. Kandidatët për pozita gjyqësore, të cilat janë të rezervuara për pjesëtarët e komuniteteve që
nuk janë shumicë në Kosovë, mund të rekomandohen për emërim vetëm nga anëtarët e
Këshillit të zgjedhur nga deputetët e Kuvendit, të cilët mbajnë vendet e rezervuara ose të
garantuara për pjesëtarët e komuniteteve që nuk janë shumicë në Kosovë. Nëse ky grup i
anëtarëve të Këshillit nuk e propozon kandidatin për këtë pozitë gjyqësore pas dy seancave të
njëpasnjëshme të Këshillit, atëherë cilido anëtar i Këshillit ka të drejtë të rekomandojë
kandidatin për atë pozitë gjyqësore.
10. Kandidatët për pozita gjyqësore të gjykatave themelore, nën jurisdiksionin e të cilave
përfshihet ekskluzivisht territori i një a më shumë komunave, ku shumica e popullsisë i takon
komunitetit Serb të Kosovës, mund të rekomandohen për emërim vetëm nga dy (2) anëtarët e
Këshillit që i zgjedhin deputetët e Kuvendit, të cilët mbajnë vendet e rezervuara ose të
garantuara për komunitetin Serb në Republikën e Kosovës të cilët veprojnë bashkërisht dhe
në mënyrë unanime. Nëse këta dy (2) anëtarë nuk rekomandojnë kandidat gjyqësor për këtë
pozitë, gjatë dy seancave të njëpasnjëshme të Këshillit Gjyqësor të Kosovës, atëherë cilido
anëtar i Këshillit Gjyqësor të Kosovës ka të drejtë të propozojë kandidat për atë pozitë.
Neni 109 [Prokurori i Shtetit]
1. Prokurori i Shtetit është institucion i pavarur me autoritet dhe përgjegjësi për ndjekjen penale
të personave të akuzuar për ndonjë vepër penale ose për ndonjë vepër tjetër, sikurse është
rregulluar me ligj.
- 44 -
2. Prokurori i Shtetit është institucion i paanshëm, dhe vepron në bazë të Kushtetutës dhe të
ligjit.
3. Organizimi, kompetencat dhe detyrat e Prokurororit të Shtetit rregullohen me ligj.
4. Prokurori i Shtetit pasqyron përbërjen shumetnike të Republikës së Kosovës dhe respekton
parimet e barazisë gjinore.
5. Mandati fillestar për prokuror është trevjeçar. Në rast të riemërimit, mandati është i
përhershëm deri në moshën e pensionimit, sikurse është përcaktuar me ligj, përveç nëse
shkarkohet në pajtim me ligjin.
6. Prokurorët mund të shkarkohen nga funksioni për shkak të dënimit për një vepër të rëndë
penale ose për mosrespektimin e rëndë të detyrave.
7. Kryeprokurori i Shtetit emërohet dhe shkarkohet nga Presidenti i Republikës së Kosovës, në
bazë të propozimit të Këshillit Prokurorial të Kosovës. Mandati i Kryeprokurorit të Shtetit
është shtatëvjeçarë, pa mundësi riemërimi.
Neni 110 [Këshilli Prokurorial i Kosovës]
1. Këshilli Prokurorial i Kosovës është institucion plotësisht i pavarur në kryerjen e funksioneve
të tij, në pajtim me ligjin. Këshilli Prokurorial i Kosovës siguron qasje të barabartë në drejtësi
për të gjithë personat në Kosovë. Këshilli Prokurorial i Kosovës siguron që Prokurori i
Shtetit të jetë i pavarur, profesional, i paanshëm dhe pasqyron natyrën shumetnike të
Kosovës dhe parimet e barazisë gjinore.
2. Këshilli Prokurorial i Kosovës do të rekrutojë, propozojë, avancojë, transferojë, disiplinojë
prokurorët në mënyrën e rregulluar me ligj. Këshilli do t’i japë përparësi emërimit për
prokurorë të anëtarëve të komuniteteve të nën përfaqësuara në mënyrën e përcaktuar me ligj.
Të gjithë kandidatët duhet t’i plotësojnë kriteret e përcaktuara me ligj.
3. Propozimet për emërimin e prokurorëve duhet të bëhen në bazë të procesit të hapur për
emërime, në bazë të meritave të kandidatëve, dhe ky propozim pasqyron parimin e barazisë
gjinore dhe përbërjen etnike të jurisdiksionit territorial përkatës.
4. Përbërja e Këshillit Prokurorial të Kosovës, si dhe dispozitat për emërimin, shkarkimin,
mandatin, strukturën organizative dhe rregullat e procedurës, rregullohen me ligj.
Neni 111 [Avokatura]
1. Avokatura është profesion i pavarur, e cila ofron shërbime sikur është e rregulluar me ligj.
2. Mënyra e fitimit të së drejtës për të ushtruar profesionin e avokatit, si dhe marrja e kësaj të
drejte, rregullohen me ligj.
- 45 -
Kapitulli VIII Gjykata Kushtetuese
Neni 112 [Parimet e Përgjithshme]
1. Gjykata Kushtetuese është autoriteti përfundimtar në Republikën e Kosovës për interpretimin
e Kushtetutës dhe përputhshmërisë së ligjeve me Kushtetutën.
2. Gjykata Kushtetuese është plotësisht e pavarur në kryerjen e përgjegjësive të saj.
Neni 113 [Jurisdiksioni dhe Palët e Autorizuara]
1. Gjykata Kushtetuese vendos vetëm për rastet e ngritura para gjykatës në mënyrë ligjore nga
pala e autorizuar.
2. Kuvendi i Kosovës, Presidenti i Republikës së Kosovës, Qeveria dhe Avokati i Popullit janë
të autorizuar të ngrenë rastet në vijim:
(1) çështjen e përputhshmërisë së ligjeve, të dekreteve të Presidentit e të Kryeministrit
dhe të rregulloreve të Qeverisë, me Kushtetutën;
(2) përputhshmëria e Statutit të Komunës me Kushtetutën.
3. Kuvendi i Kosovës, Presidenti i Republikës së Kosovës dhe Qeveria janë të autorizuar të
ngrenë çështjet në vijim:
(1) konflikti në mes të kompetencave kushtetuese të Kuvendit të Kosovës, Presidentit të
Republikës së Kosovës dhe Qeverisë së Kosovës;
(2) përputhshmëria e referendumit të propozuar me Kushtetutën;
(3) përputhshmëria e shpalljes së Gjendjes së Jashtëzakonshme dhe veprimeve të
ndërmarra gjatë Gjendjes së Jashtëzakonshme me Kushtetutën;
(4) përputhshmëria e një amendamenti të propozuar kushtetues me marrëveshjet e
detyrueshme ndërkombëtare, të ratifikuara sipas kësaj Kushtetute dhe rishikimi i
kushtetutshmërisë së procedurës së ndjekur;
(5) nëse është shkelur Kushtetuta gjatë zgjedhjes së Kuvendit.
4. Komuna është e autorizuar të kontestojë kushtetutshmërinë e ligjeve ose të akteve të
Qeverisë, të cilat cenojnë përgjegjësitë komunale ose zvogëlojnë të hyrat e komunës, në rast
se komuna përkatëse është prekur nga ai ligj ose akt.
- 46 -
5. Dhjetë (10) a më shumë deputetë të Kuvendit të Kosovës, brenda një afati prej tetë (8) ditësh
nga dita e miratimit, kanë të drejtë të kontestojnë kushtetutshmërinë e çfarëdo ligji ose
vendimi të miratuar nga Kuvendi, si për përmbajtjen, ashtu edhe për procedurën e ndjekur.
6. Tridhjetë (30) a më shumë deputetë të Kuvendit të Kosovës, janë të autorizuar të ngrenë
çështjen nëse Presidenti i Republikës së Kosovës ka kryer shkelje serioze të Kushtetutës.
7. Individët janë të autorizuar të ngrenë shkeljet nga autoritetet publike të të drejtave dhe lirive
të tyre individuale, të garantuara me Kushtetutë, mirëpo vetëm pasi të kenë shteruar të gjitha
mjetet juridike të përcaktuara me ligj.
8. Gjykatat kanë të drejtë t’i referojnë Gjykatës Kushtetuese çështje përkitazi me
përputhshmërinë kushtetuese të një ligji, nëse ajo përputhshmëri është ngritur gjatë
procedurës gjyqësore dhe gjykata referuese nuk është e sigurt për përputhshmërinë e ligjit të
kontestuar me Kushtetutën dhe nëse vendimi i gjykatës referuese për rastin e caktuar, varet
nga përputhshmëria e ligjit në fjalë.
9. Kryetari i Kuvendit të Kosovës duhet të referojë amendamentet kushtetuese të propozuara
para miratimit në Kuvend, me qëllim që të konstatohet nëse amendamenti i propozuar i
zvogëlon të drejtat dhe liritë e garantuara me kapitullin II të Kushtetutës.
10. Jurisdiksioni shtesë mund të rregullohet me ligj.
Neni 114 [Përbërja dhe Mandati i Gjykatës Kushtetuese]
1. Gjykata Kushtetuese përbëhet nga nëntë (9) gjyqtarë, të cilët do të jenë juristë të shquar dhe
personalitete me moralin më të lartë, jo me më pak se dhjetë (10) vjet përvojë profesionale
përkatëse. Kualifikimet e tjera përkatëse rregullohen me ligj. Parimet e barazisë gjinore do të
respektohen.
2. Gjyqtarët emërohen nga Presidenti i Republikës së Kosovës, me propozimin e Kuvendit, për
një mandat nëntëvjeçar, pa mundësi vazhdimi.
3. Vendimi për të propozuar shtatë (7) nga gjyqtarët, varet nga miratimi i dy të tretave (2/3) të
deputetëve të Kuvendit të pranishëm dhe që votojnë. Vendimi për të propozuar dy (2)
gjyqtarët e tjerë, merret me shumicën e votave të deputetëve të Kuvendit, të cilët janë të
pranishëm dhe që votojnë, por që mund të bëhet vetëm pas pëlqimit të shumicës së
deputetëve të Kuvendit, të cilët i mbajnë vendet që janë rezervuar ose garantuar për
përfaqësuesit e komuniteteve që nuk janë shumicë në Kosovë.
4. Nëse mandati i gjyqtarit përfundon para mbarimit të mandatit të rregullt, emërimi i gjyqtarit
të ri bëhet në pajtim me këtë nen, me mandat të plotë, pa të drejtë rizgjedhjeje.
- 47 -
5. Zgjedhja e Kryetarit dhe Zëvendëskryetarit të Gjykatës Kushtetuese, bëhet nga gjyqtarët të
Gjykatës Kushtetuese me votim të fshehtë të gjyqtarëve të Gjykatës, për mandat trevjeçar.
Zgjedhja në këto funksione nuk e zgjat mandatin e gjyqtarit.
Neni 115 [Organizimi i Gjykatës Kushtetuese]
1. Gjykata Kushtetuese përcakton organizimin e vet të brendshëm, rregulloren e punës, proceset
e vendimmarrjes dhe çështje të tjera organizative në pajtim me ligjin.
2. Gjykata Kushtetuese publikon raportin vjetor.
Neni 116 [Efekti Juridik i Vendimeve]
1. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese janë të detyrueshme për gjyqësorin dhe të gjithë personat
dhe institucionet e Republikës së Kosovës.
2. Përderisa procedura të mos përfundojë para Gjykatës Kushtetuese, ajo mund të suspendojë
përkohësisht veprimin ose ligjin e kontestuar, derisa të merret vendimi i Gjykatës, nëse
konsideron që aplikimi i veprimit a ligjit të kontestuar, mund të shkaktoj dëme të
pariparueshme.
3. Përveç nëse është përcaktuar ndryshe me vendim të Gjykatës Kushtetuese, shfuqizimi i ligjit,
i aktit ose i veprimit hyn në fuqi në ditën e publikimit të vendimit të Gjykatës.
4. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese shpallet në Gazetën Zyrtare.
Neni 117 [Imuniteti]
Gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese gëzojnë imunitet nga ndjekja penale, paditë civile dhe
shkarkimi nga detyra për vendimet e marra, mendimet e shprehura dhe veprimet e marra brenda
fushës së përgjegjësive si gjykatës të Gjykatës Kushtetuese.
Neni 118 [Shkarkimi]
Gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese mund të shkarkohen nga Presidenti i Republikës së Kosovës
me propozimin e dy të tretave (2/3) të gjyqtarëve të Gjykatës Kushtetuese, vetëm për kryerjen e
krimeve të rënda ose për mospërfillje të rëndë të detyrave.
- 48 -
1. Këshilli Gjyqësor i Kosovës siguron pavarësinë dhe paanësinë e sistemit gjyqësor.
2. Këshilli Gjyqësor i Kosovës është institucion plotësisht i pavarur në ushtrimin e funksioneve
të tij. Këshilli Gjyqësor i Kosovës siguron që gjykatat në Kosovë të jenë të pavarura,
profesionale e të paanshme, dhe të pasqyrojnë plotësisht natyrën shumetnike të Republikës së
Kosovës e të ndjekin parimet e barazisë gjinore. Këshilli do t’u japë përparësi për emërim si
gjyqtarë, anëtarëve të komuniteteve të nën përfaqësuara në mënyrën e përcaktuar me ligj.
3. Këshilli Gjyqësor i Kosovës është përgjegjës për rekrutimin dhe propozimin e kandidatëve
për emërim dhe riemërim për pozita gjyqësore. Këshilli Gjyqësor i Kosovës është po ashtu
përgjegjës për transferimin dhe për procedurën disiplinore kundër gjyqtarëve.
4. Propozimet për emërimin e gjyqtarëve duhet të bëhen në bazë të procesit të hapur për
emërime, në bazë të meritave të kandidatëve, dhe ky propozim pasqyron parimin e barazisë
gjinore dhe përbërjen etnike të jurisdiksionit territorial të gjykatës përkatëse. Të gjithë
kandidatët duhet t’i plotësojnë kriteret e përcaktuara me ligj.
5. Këshilli Gjyqësor i Kosovës është përgjegjës për inspektimin gjyqësor, administrimin
gjyqësor, përpilimin e rregullave për gjykatat në pajtim me ligjin, punësimin dhe
mbikëqyrjen e administratorëve të gjykatave, hartimin dhe mbikëqyrjen e buxhetit për
gjyqësorin, përcaktimin e numrit të gjyqtarëve në secilin jurisdiksion dhe bën rekomandime
për themelimin e gjykatave të reja. Themelimi i gjykatave të reja bëhet me ligj.
6. Këshilli Gjyqësor i Kosovës përbëhet nga trembëdhjetë (13) anëtarë, me kualifikime dhe
ekspertizë profesionale. Anëtarët emërohen për një mandat pesëvjeçar dhe zgjedhën në këtë
mënyrë:
(1) Pesë (5) anëtarë do të jenë gjyqtarë të zgjedhur nga anëtarët e gjyqësorit;
- 43 -
(2) Katër (4) anëtarë i zgjedhin deputetët e Kuvendit, të cilët i mbajnë vendet e fituara
gjatë ndarjes së përgjithshme të vendeve. Të paktën dy (2) nga katër (4) anëtarët
duhet të jenë gjyqtarë, dhe një (1) do të jetë anëtar i Odës së Avokatëve të Kosovës;
(3) Dy (2) anëtarë i zgjedhin deputetët e Kuvendit, të cilët i mbajnë vendet e rezervuara
ose të garantuara për përfaqësuesit e komunitetit Serb në Kosovë, dhe të paktën njëri
prej këtyre të dyve, duhet të jetë gjyqtar;
(4) Dy (2) anëtarë i zgjedhin deputetët e Kuvendit, të cilët mbajnë vendet e rezervuara
ose të garantuara për përfaqësuesit e komuniteteve të tjera, dhe të paktën njëri prej
këtyre të dyve, duhet të jetë gjyqtar;
(5) Papajtueshmëria e të qenit anëtar i Këshillit Gjyqësor rregullohet me ligj.
7. Këshilli Gjyqësor i Kosovës, nga radhët e anëtarëve të vet, zgjedh kryesuesin dhe
zëvëndëskryesuesin me mandat trevjeçar. Zgjedhja në këto funksione nuk e zgjat mandatin e
anëtarit të Këshillit Gjyqësor të Kosovës.
8. Kryesuesi i Këshillit Gjyqësor të Kosovës i drejtohet Kuvendit të Republikës së Kosovës së
paku një herë në vit lidhur me Sistemin Gjyqësor.
9. Kandidatët për pozita gjyqësore, të cilat janë të rezervuara për pjesëtarët e komuniteteve që
nuk janë shumicë në Kosovë, mund të rekomandohen për emërim vetëm nga anëtarët e
Këshillit të zgjedhur nga deputetët e Kuvendit, të cilët mbajnë vendet e rezervuara ose të
garantuara për pjesëtarët e komuniteteve që nuk janë shumicë në Kosovë. Nëse ky grup i
anëtarëve të Këshillit nuk e propozon kandidatin për këtë pozitë gjyqësore pas dy seancave të
njëpasnjëshme të Këshillit, atëherë cilido anëtar i Këshillit ka të drejtë të rekomandojë
kandidatin për atë pozitë gjyqësore.
10. Kandidatët për pozita gjyqësore të gjykatave themelore, nën jurisdiksionin e të cilave
përfshihet ekskluzivisht territori i një a më shumë komunave, ku shumica e popullsisë i takon
komunitetit Serb të Kosovës, mund të rekomandohen për emërim vetëm nga dy (2) anëtarët e
Këshillit që i zgjedhin deputetët e Kuvendit, të cilët mbajnë vendet e rezervuara ose të
garantuara për komunitetin Serb në Republikën e Kosovës të cilët veprojnë bashkërisht dhe
në mënyrë unanime. Nëse këta dy (2) anëtarë nuk rekomandojnë kandidat gjyqësor për këtë
pozitë, gjatë dy seancave të njëpasnjëshme të Këshillit Gjyqësor të Kosovës, atëherë cilido
anëtar i Këshillit Gjyqësor të Kosovës ka të drejtë të propozojë kandidat për atë pozitë.
Neni 109 [Prokurori i Shtetit]
1. Prokurori i Shtetit është institucion i pavarur me autoritet dhe përgjegjësi për ndjekjen penale
të personave të akuzuar për ndonjë vepër penale ose për ndonjë vepër tjetër, sikurse është
rregulluar me ligj.
- 44 -
2. Prokurori i Shtetit është institucion i paanshëm, dhe vepron në bazë të Kushtetutës dhe të
ligjit.
3. Organizimi, kompetencat dhe detyrat e Prokurororit të Shtetit rregullohen me ligj.
4. Prokurori i Shtetit pasqyron përbërjen shumetnike të Republikës së Kosovës dhe respekton
parimet e barazisë gjinore.
5. Mandati fillestar për prokuror është trevjeçar. Në rast të riemërimit, mandati është i
përhershëm deri në moshën e pensionimit, sikurse është përcaktuar me ligj, përveç nëse
shkarkohet në pajtim me ligjin.
6. Prokurorët mund të shkarkohen nga funksioni për shkak të dënimit për një vepër të rëndë
penale ose për mosrespektimin e rëndë të detyrave.
7. Kryeprokurori i Shtetit emërohet dhe shkarkohet nga Presidenti i Republikës së Kosovës, në
bazë të propozimit të Këshillit Prokurorial të Kosovës. Mandati i Kryeprokurorit të Shtetit
është shtatëvjeçarë, pa mundësi riemërimi.
Neni 110 [Këshilli Prokurorial i Kosovës]
1. Këshilli Prokurorial i Kosovës është institucion plotësisht i pavarur në kryerjen e funksioneve
të tij, në pajtim me ligjin. Këshilli Prokurorial i Kosovës siguron qasje të barabartë në drejtësi
për të gjithë personat në Kosovë. Këshilli Prokurorial i Kosovës siguron që Prokurori i
Shtetit të jetë i pavarur, profesional, i paanshëm dhe pasqyron natyrën shumetnike të
Kosovës dhe parimet e barazisë gjinore.
2. Këshilli Prokurorial i Kosovës do të rekrutojë, propozojë, avancojë, transferojë, disiplinojë
prokurorët në mënyrën e rregulluar me ligj. Këshilli do t’i japë përparësi emërimit për
prokurorë të anëtarëve të komuniteteve të nën përfaqësuara në mënyrën e përcaktuar me ligj.
Të gjithë kandidatët duhet t’i plotësojnë kriteret e përcaktuara me ligj.
3. Propozimet për emërimin e prokurorëve duhet të bëhen në bazë të procesit të hapur për
emërime, në bazë të meritave të kandidatëve, dhe ky propozim pasqyron parimin e barazisë
gjinore dhe përbërjen etnike të jurisdiksionit territorial përkatës.
4. Përbërja e Këshillit Prokurorial të Kosovës, si dhe dispozitat për emërimin, shkarkimin,
mandatin, strukturën organizative dhe rregullat e procedurës, rregullohen me ligj.
Neni 111 [Avokatura]
1. Avokatura është profesion i pavarur, e cila ofron shërbime sikur është e rregulluar me ligj.
2. Mënyra e fitimit të së drejtës për të ushtruar profesionin e avokatit, si dhe marrja e kësaj të
drejte, rregullohen me ligj.
- 45 -
Kapitulli VIII Gjykata Kushtetuese
Neni 112 [Parimet e Përgjithshme]
1. Gjykata Kushtetuese është autoriteti përfundimtar në Republikën e Kosovës për interpretimin
e Kushtetutës dhe përputhshmërisë së ligjeve me Kushtetutën.
2. Gjykata Kushtetuese është plotësisht e pavarur në kryerjen e përgjegjësive të saj.
Neni 113 [Jurisdiksioni dhe Palët e Autorizuara]
1. Gjykata Kushtetuese vendos vetëm për rastet e ngritura para gjykatës në mënyrë ligjore nga
pala e autorizuar.
2. Kuvendi i Kosovës, Presidenti i Republikës së Kosovës, Qeveria dhe Avokati i Popullit janë
të autorizuar të ngrenë rastet në vijim:
(1) çështjen e përputhshmërisë së ligjeve, të dekreteve të Presidentit e të Kryeministrit
dhe të rregulloreve të Qeverisë, me Kushtetutën;
(2) përputhshmëria e Statutit të Komunës me Kushtetutën.
3. Kuvendi i Kosovës, Presidenti i Republikës së Kosovës dhe Qeveria janë të autorizuar të
ngrenë çështjet në vijim:
(1) konflikti në mes të kompetencave kushtetuese të Kuvendit të Kosovës, Presidentit të
Republikës së Kosovës dhe Qeverisë së Kosovës;
(2) përputhshmëria e referendumit të propozuar me Kushtetutën;
(3) përputhshmëria e shpalljes së Gjendjes së Jashtëzakonshme dhe veprimeve të
ndërmarra gjatë Gjendjes së Jashtëzakonshme me Kushtetutën;
(4) përputhshmëria e një amendamenti të propozuar kushtetues me marrëveshjet e
detyrueshme ndërkombëtare, të ratifikuara sipas kësaj Kushtetute dhe rishikimi i
kushtetutshmërisë së procedurës së ndjekur;
(5) nëse është shkelur Kushtetuta gjatë zgjedhjes së Kuvendit.
4. Komuna është e autorizuar të kontestojë kushtetutshmërinë e ligjeve ose të akteve të
Qeverisë, të cilat cenojnë përgjegjësitë komunale ose zvogëlojnë të hyrat e komunës, në rast
se komuna përkatëse është prekur nga ai ligj ose akt.
- 46 -
5. Dhjetë (10) a më shumë deputetë të Kuvendit të Kosovës, brenda një afati prej tetë (8) ditësh
nga dita e miratimit, kanë të drejtë të kontestojnë kushtetutshmërinë e çfarëdo ligji ose
vendimi të miratuar nga Kuvendi, si për përmbajtjen, ashtu edhe për procedurën e ndjekur.
6. Tridhjetë (30) a më shumë deputetë të Kuvendit të Kosovës, janë të autorizuar të ngrenë
çështjen nëse Presidenti i Republikës së Kosovës ka kryer shkelje serioze të Kushtetutës.
7. Individët janë të autorizuar të ngrenë shkeljet nga autoritetet publike të të drejtave dhe lirive
të tyre individuale, të garantuara me Kushtetutë, mirëpo vetëm pasi të kenë shteruar të gjitha
mjetet juridike të përcaktuara me ligj.
8. Gjykatat kanë të drejtë t’i referojnë Gjykatës Kushtetuese çështje përkitazi me
përputhshmërinë kushtetuese të një ligji, nëse ajo përputhshmëri është ngritur gjatë
procedurës gjyqësore dhe gjykata referuese nuk është e sigurt për përputhshmërinë e ligjit të
kontestuar me Kushtetutën dhe nëse vendimi i gjykatës referuese për rastin e caktuar, varet
nga përputhshmëria e ligjit në fjalë.
9. Kryetari i Kuvendit të Kosovës duhet të referojë amendamentet kushtetuese të propozuara
para miratimit në Kuvend, me qëllim që të konstatohet nëse amendamenti i propozuar i
zvogëlon të drejtat dhe liritë e garantuara me kapitullin II të Kushtetutës.
10. Jurisdiksioni shtesë mund të rregullohet me ligj.
Neni 114 [Përbërja dhe Mandati i Gjykatës Kushtetuese]
1. Gjykata Kushtetuese përbëhet nga nëntë (9) gjyqtarë, të cilët do të jenë juristë të shquar dhe
personalitete me moralin më të lartë, jo me më pak se dhjetë (10) vjet përvojë profesionale
përkatëse. Kualifikimet e tjera përkatëse rregullohen me ligj. Parimet e barazisë gjinore do të
respektohen.
2. Gjyqtarët emërohen nga Presidenti i Republikës së Kosovës, me propozimin e Kuvendit, për
një mandat nëntëvjeçar, pa mundësi vazhdimi.
3. Vendimi për të propozuar shtatë (7) nga gjyqtarët, varet nga miratimi i dy të tretave (2/3) të
deputetëve të Kuvendit të pranishëm dhe që votojnë. Vendimi për të propozuar dy (2)
gjyqtarët e tjerë, merret me shumicën e votave të deputetëve të Kuvendit, të cilët janë të
pranishëm dhe që votojnë, por që mund të bëhet vetëm pas pëlqimit të shumicës së
deputetëve të Kuvendit, të cilët i mbajnë vendet që janë rezervuar ose garantuar për
përfaqësuesit e komuniteteve që nuk janë shumicë në Kosovë.
4. Nëse mandati i gjyqtarit përfundon para mbarimit të mandatit të rregullt, emërimi i gjyqtarit
të ri bëhet në pajtim me këtë nen, me mandat të plotë, pa të drejtë rizgjedhjeje.
- 47 -
5. Zgjedhja e Kryetarit dhe Zëvendëskryetarit të Gjykatës Kushtetuese, bëhet nga gjyqtarët të
Gjykatës Kushtetuese me votim të fshehtë të gjyqtarëve të Gjykatës, për mandat trevjeçar.
Zgjedhja në këto funksione nuk e zgjat mandatin e gjyqtarit.
Neni 115 [Organizimi i Gjykatës Kushtetuese]
1. Gjykata Kushtetuese përcakton organizimin e vet të brendshëm, rregulloren e punës, proceset
e vendimmarrjes dhe çështje të tjera organizative në pajtim me ligjin.
2. Gjykata Kushtetuese publikon raportin vjetor.
Neni 116 [Efekti Juridik i Vendimeve]
1. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese janë të detyrueshme për gjyqësorin dhe të gjithë personat
dhe institucionet e Republikës së Kosovës.
2. Përderisa procedura të mos përfundojë para Gjykatës Kushtetuese, ajo mund të suspendojë
përkohësisht veprimin ose ligjin e kontestuar, derisa të merret vendimi i Gjykatës, nëse
konsideron që aplikimi i veprimit a ligjit të kontestuar, mund të shkaktoj dëme të
pariparueshme.
3. Përveç nëse është përcaktuar ndryshe me vendim të Gjykatës Kushtetuese, shfuqizimi i ligjit,
i aktit ose i veprimit hyn në fuqi në ditën e publikimit të vendimit të Gjykatës.
4. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese shpallet në Gazetën Zyrtare.
Neni 117 [Imuniteti]
Gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese gëzojnë imunitet nga ndjekja penale, paditë civile dhe
shkarkimi nga detyra për vendimet e marra, mendimet e shprehura dhe veprimet e marra brenda
fushës së përgjegjësive si gjykatës të Gjykatës Kushtetuese.
Neni 118 [Shkarkimi]
Gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese mund të shkarkohen nga Presidenti i Republikës së Kosovës
me propozimin e dy të tretave (2/3) të gjyqtarëve të Gjykatës Kushtetuese, vetëm për kryerjen e
krimeve të rënda ose për mospërfillje të rëndë të detyrave.
- 48 -